SGK giriş tarihine göre değişen sosyal güvenlik sistemi, 1994, 08 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için yeni emeklilik modelleri sunuyor. 3600, 4.500 ve 5400 günlük prim baz alınarak oluşturulan modellerle, bazı şartları sağlayan sigortalılar daha erken emeklilik hakkı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, prim günü ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak hazırlanan bu düzenleme, milyonlarca çalışan için çeşitli emeklilik yollarını mümkün kılıyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları tekrar şekilleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları tekrar tanımlanıyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden kısmi emeklilik fırsatı sağlanıyor. Yaş ve hizmet yılı dikkate alınarak hazırlanan bu modeller, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde sigortalı olanlar için çeşitli gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, eksik prim günü bulunan ya da hizmet yılı az olan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
1994 öncesi için 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim şartlarını tamamladığında erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı 50, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül avantajlı bir çözüm sağlıyor.
2008 yılında işe başlayanlara 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta girişi yapılan sigortalılar için kısmi emeklilik şartları daha ağır. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır erken emeklilik koşulları uygulanıyor. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olma hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az %40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim gün sayısı ve çalışma yılı, engellilik oranına bağlı olarak değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4100 gün,
– %50 ila %59 arası için 16 yıl ve 3.700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden çalışanlar, resmî rapor ile 1.800 gün prim temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu hak, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra çalışma durumunda maaş iptal ediliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emeklilik fırsatı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
-
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engel durumunuz varsa, vergi indirimi gibi ek avantajları inceleyin.
-
Çocuğunuz engelliyse, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz.